قوانین زیست محیطی مربوط به نفتكش ها چه می گوید؟
فاما كیش: اگر كشتی آلودگی ایجاد كند شما می توانید آن كشتی را توقیف كنید اما مدت این كار نمی تواند طولانی باشد چونكه بلافاصله بیمه آن كشتی می تواند پولی را بگذارد تا پس از اینكه ثابت شد كشتی آلودگی ایجاد كرده، هزینه آن پرداخت گردد. معمولا كشتی های تانكر تا یك میلیارد دلار بیمه آلودگی دارند و اگر آلودگی به وجود آمده باشد هزینه از این طریق پرداخته می شود.
نیو صدر: «ایجاد آلودگی زیست محیطی» این یكی از دلیلهای اصلی توقیف كشتی بریتانیایی در خلیج فارس بود، موضوعی كه تابحال نتایج زیادی جهت زندگی دریایی در خلیج فارس داشته است.
البته این بحران فقط مخصوص خلیج فارس نیست. بطور كلی حركت كشتی ها و بخصوص تانكرهای نفتی همیشه با نتایج زیست محیطی زیادی در مناطق مختلف دنیا همراه بوده است و در بعضی مواقع حوادث دریایی شدت آنرا زیاد كرده است؛ مانند اتفاقی كه یك سال پیش برای كشتی ایرانی سانچی افتاد و موجب ایجاد آلودگی زیادی در آب های چین شد.
همین مسائل سبب شده تا سال های گذشته مقررات بین المللی مختلفی تصویب گردید تا به صورتی جلوی وقوع این آلودگی ها گرفته شود و در صورت ایجاد آلودگی خسارت آن پرداخته شود. در بعضی مواقع این قوانین شامل توقیف كشتی های آلاینده هم می شود.
علی فرخنده، سرمهندس كشتی كه از سال ۱۳۵۵ وارد حوزه كشتی رانی شده و مدرك تحصیلی خودرا در كشور انگلیس دریافت كرده و ۷ سال سرمهندس كشتی بوده، در گفتگویی با خبرآنلاین در ارتباط با آلودگی ناشی از تانكرها، قوانین بازدارنده و بحث توقیف كشتی بریتانیایی به سبب خسارت های زیست محیطی آن، توضیحاتی ارائه داد. این گفتگو را اینجا بخوانید:
بحث را با این سوال شروع كنیم؛ تانكرها به چه شكلی می توانند در دریاها آلودگی ایجاد كنند؟
به طور كلی چون در تمام شناورهایی كه در دریا وجود دارند موتور وجود دارد و این موتورها از روغن یا سوخت استفاده می نمایند، همیشه این احتمال وجود دارد كه مقداری از این روغن یا سوخت نشت پیدا كند، مثلا امكان دارد هنگام كار كردن كشتی از كنار لوله ها، از كنار موتور و... این روغن نشت پیدا كند. در این حالت نوع كشتی اصلا مهم نیست و به خاطر ماهیت موتوری كه در كشتی وجود دارد، امكان ایجاد آلودگی هست.
به طور كلی چون در تمام شناورهایی كه در دریا وجود دارند موتور وجود دارد و این موتورها از روغن یا سوخت استفاده می نمایند، همیشه این احتمال وجود دارد كه مقداری از این روغن یا سوخت نشت پیدا كند، مثلا امكان دارد هنگام كار كردن كشتی از كنار لوله ها، از كنار موتور و... این روغن نشت پیدا كند. در این حالت نوع كشتی اصلا مهم نیست و به خاطر ماهیت موتوری كه در كشتی وجود دارد، امكان ایجاد آلودگی هست
اما در كشتی هایی كه تانكر هستند و به صورتی انباری برای حمل مواد نفتی در آن وجود دارد، در كنار مشكل قبلی كه گفتم امكان نشت روغن یا نفت موجود در انبار وجود دارد. همین طور از قسمتی از این روغن برای تمیزكاری مصرف می شود و استفاده های مختلفی از آن در تانكر می شود.
اگر همه شرایط را ایده آل در نظر بگیریم اساسا روغنی هم نشت پیدا نمی كند اما زندگی هیچوقت ایده آل نیست.
و این نشت روغن ها چه نتایج زیست محیطی دارد؟
اگر تصادفی توسط نفت كش ها به وجود بیاید طبیعتا روغن روی دریا ریخته می شود، روغن و نفت خاصیت مثل طلا دارند و می تواند به شدت نازك شود. روغن هم به این شكل روی آب پخش می شود و بگفته خیلی از دانشمندان حوزه محیط زیست این مساله طبیعتا به زندگی دریایی لطمه وارد میكند.
از طرفی برای كشورهایی كه از آب شیرین كن ها استفاده می نمایند این نوع اتفاقات خطراتی به وجود می آورد، البته باید گفت آب شیرین كن ها معمولا از آب موجود در عمق اقیانوس ها استفاده می نمایند.
اگر كشتی آلودگی ایجاد كند شما می توانید آن كشتی را توقیف كند اما مدت اینكار نمی تواند طولانی باشد چونكه بلافاصله بیمه آن كشتی می تواند پولی را بگذارد تا پس از ثابت شد كشتی آلودگی ایجاد كرده، هزینه آن پرداخت گردد. معمولا كشتی های تانكر تا ۱میلیارد دلار بیمه آلودگی دارند و اگر آلودگی به وجود آمده باشد هزینه بوسیله این آلودگی پرداخته می شود
چه مقررات بین المللی برای جلوگیری از این اتفاقات وجود دارد؟
همانطور كه گفتم در موتورخانه ها همیشه مقداری آب و روغن وجود دارد كه هر چند وقت یكبار باید آنرا از آن محیط تخلیه كرد، اما نه به صورتی كه موجب ایجاد آلودگی دریایی شود. بنا بر این كنوانسیون مارپل به وجود آمده است؛ معاهده اصلی مارپل در تاریخ ۱۷ فوریهٔ ۱۹۷۳ به امضا رسید اما برای به اجرا درآمدن باید نصف اعضا آنرا تایید می كردند و این اتفاق رخ نداد. بعد به سبب اینكه تانكر زیادی تصادف كردند و حوادث دریایی زیادی به وجود آمد یك پروتكل به وجود آمد كه این كنوانسیون كه شامل چیزی حدود ۹۸درصد كشتیرانی جهان می شود را لازم الاجرا كرد.
این كنوانسیون ۶ پیوست دارد و پیوست اول آن در ارتباط با آلودگی است كه ما درباره آن صحبت كردیم.
از سویی گواهینامه هایی برای این كشتی ها صادر می شود كه كشتی ها باید آنها را بروز نگه دارند و در هر بندری آنها را به كنترل كننده های دولتی هر كشور ارائه بدهند.
در خلیج فارس كه روزانه تانكرهای زیادی در آن تردد می كنند و امكان آلودگی در آن به شدت زیاد است، چقدر این كنوانسیون و بطور كلی این نوع قوانین اجرا می شود؟
خلیج فارس شرایط ویژه ای دارد، آمار و ارقام دقیقی برای ارائه دادن وجود ندارد ولی بطور كلی این قوانین در خلیج فارس به خوبی ارائه می شوند. حتی قرار بود طی پروژه ای از سازمان ملل ایستگاه هایی ایجاد شود كه این آب و روغن ها را تصفیه كند از روغن به شكلی استفاده نماید و آب را به دریا برگرداند.
طبیعتا همیشه امكان تخلف وجود دارد، اما اصولا با عنایت به فرهنگ سازی كه در سطح دریایی شده معمولا چنین اتفاقاتی رخ نمی دهد، بخصوص در خلیج فارس كه زمان تردد در آن خیلی كم است. یعنی اگر بخواهید از تنگه هرمز تا بندر امام حركت كنید حدود ۳۶ ساعت در راه هستید، این زمانی نیست كه كسی بخواهد در كشتی شست وشو كند مگر اینكه یك شرایط اضطراری به وجود آمده باشد.
چگونه می توان اثبات كرد كه یك كشتی آلودگی به وجود آورده است؟
مسیر تردد یك كشتی مشخص است، در این راه اگر آلودگی وجود داشته باشد و بعد اثبات شود كه مواد موجود در این آلودگی با مواد موجود در كشتی مشابه هستند می توانید به این نتیجه برسید كه یك كشتی آلودگی تولید كرده است.
یادم است در دهه ۸۰ میلادی در ژاپن كشتی هایی كه تردد می كردند با دوربین های مادون قرمز مشاهده می كردند تا بفهمند روغن می ریزند یا نه.
درباره اتفاقی كه چند روز پیش رخ داد و ایران كشتی بریتانیایی را توقیف نمود یكی از دلیلهای اعلام شده از این اتفاق ایجاد آلودگی زیست محیطی توسط نفتكش است. می توان بر طبق این قوانین چنین كاری را انجام داد؟
اگر كشتی آلودگی ایجاد كند شما می توانید آن كشتی را توقیف كند اما مدت اینكار نمی تواند طولانی باشد چونكه بلافاصله بیمه آن كشتی می تواند پولی را بگذارد تا پس از ثابت شد كشتی آلودگی ایجاد كرده، هزینه آن پرداخت گردد. معمولا كشتی های تانكر تا ۱میلیارد دلار بیمه آلودگی دارند و اگر آلودگی به وجود آمده باشد هزینه بوسیله این آلودگی پرداخته می شود.
به طور كلی به ۲ دلیل می شود در جایی آلودگی زیست محیطی ایجاد كرد، یا انجام اینكار به قصد است یا به شكل غیرعمد این اتفاق رخ می دهد و معمولا چنین اتفاقاتی به شكل غیرعمدی رخ می دهد، اساسا كسی در منطقه ای كه مسیر تردد كشتی های زیادی است، آلودگی ایجاد نمی نماید. قبلا در بندر شهید رجایی این اتفاق افتاده كه سرمهندس كشتی كه روغن می ریخته را توقیف كنند. این امكان وجود دارد كه یك كشتی بی توجه را نگه داشت و پیگیری های لازم را انجام داد. در واقع لازم الجرا بودن كنوانسیون مارپل را كشورهای عضو آن اجرا می كنند و اگر متوجه شوند قوانین درست اجرا نشده می توانند به كشتی اجازه خروج از بندر را ندهند.
البته باز هم می گویم اگر كاری به عمد انجام شده باشد، شرایط فرق می كند.
جدا از هر كدام از این سناریوها كه امكان دارد رخ داده باشند بعنوان كسی كه سال ها در دریا كار كرده باید بگویم در این شرایط چه كسانی كه در كشتی ایرانی توقیف شده و چه كسانی كه در كشتی بریتانیایی حضور داشتند هیچ تقصیری ندارند و باید با آنها با احترام برخورد شود.
۴۷۲۳۷
این مطلب فاما کیش را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب